Acta Scientiarum Polonorum
Silvarum Colendarum Ratio et Industria Lignaria

Wstęp. Drewno martwych, zamierających oraz żywych drzew to bardzo ważny element ekosystemu leśnego. Istnienie wielu gatunków grzybów jest ściśle uzależnione od występowania martwego drewna w drzewosta- nie. Zbiorowisko grzybowe to grupa różnych gatunków występujących w określonym czasie i przestrzeni. Skład gatunkowy takiego zbiorowiska nie jest stały i zmienia się wraz z przechodzeniem drewna w kolejne stopnie rozkładu. Duży wpływ na kształtowanie się zbiorowisk grzybowych ma pierwotny skład gatunkowy występujący na i w drewnie. Jako pierwsze drewno zasiedlają gatunki mające zdolność rozkładu świeżego drewna, następnie wnikające w strukturę drewna już naruszonego, a w końcowym etapie gatunki zasiedlające drewno mocno rozłożone.

Celem pracy było określenie składu gatunkowego zbiorowiska grzybowego w drewnie dębu szypułkowego Quercus robur L. pochodzącego z terenu Drawieńskiego Parku Narodowego (od 15°45’ do 16°45’E, od 53°00’ do 53°15’N) w zależności od stopnia rozkładu drewna określanego według skali Huntera. Drew-   no w I stopniu rozkładu było zdrowe, o nienaruszonej strukturze, naturalnym kolorze i  nietkniętej korze.  W II stopniu rozkładu drewno było umiarkowanie miękkie, jego kolor zmienił się wyraźnie. Obserwowano mniejsze lub większe plamy lub zgniłe pierścienie, zwłaszcza w zewnętrznych warstwach, a kora częściowo odpadła. W III stopniu rozkładu drewno było miękkie, o zmienionym kolorze. Warstwy zewnętrzne drewna uległy rozpadowi, a kora była nieobecna.

Metody. Detekcję grzybów przeprowadzono metodą techniki biologii molekularnej opierającej się na reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR), klonowaniu i sekwencjonowaniu metodą Sangera. Otrzymane sekwencje porównywano z sekwencją referencyjną z bazy danych NCBI.

Wyniki. Skład gatunkowy zbiorowisk różnił się między poszczególnymi stopniami rozkładu. Najliczniej była reprezentowana gromada Ascomycota. Analizując pierwszy stopień rozkładu, otrzymano 25 klonów, które reprezentowały trzy taksony. W drugim stopniu otrzymano 32 klony, które reprezentowały pięć tak- sonów. W III stopniu rozkładu nie udało się uzyskać wyniku pozytywnego. Taksonem wspólnym w I i II stopniu rozkładu był Ophiostoma novo-ulmi. Różnice w składzie gatunkowym pomiędzy zbiorowiskami za- siedlającymi poszczególne stopnie rozkładu świadczą o sukcesji gatunków w trakcie rozkładu drewna. Poza gatunkami związanymi z degradacją drewna zaobserwowano gatunki bez znaczenia dla gospodarki leśnej.