Acta Scientiarum Polonorum
Silvarum Colendarum Ratio et Industria Lignaria

Wstęp. Bobry są naturalnym regulatorem stosunków wodnych w obszarach leśnych i łąkowych. Lasy Polski zamieszkuje bóbr europejski (Castor fiber L.), który jest w stanie przekształcać ekosystemy, dostosowując je do swoich potrzeb dzięki budowaniu żeremi oraz zajmowaniu przestrzeni umożliwiających zatrzymanie w środowisku dużych ilości wody.
Celem analiz było przedstawienie wiedzy badaczy na temat wpływu bobra na warunki hydrologiczne w lasach.
Zakres analiz. Zaprezentowano rys historyczny i przyczyny drastycznego zmniejszenia liczebności bobrów na terenie Polski oraz Europy, a także pozytywne przykłady odtworzenia populacji euroazjatyckiej. Przytoczono wyniki z krajów, w których występuje bóbr, skupiając się na oddziaływaniu gryzonia na środowisko przyrodnicze oraz sposobie jego przekształcania, a także zagrożeniach, stratach i korzyściach wynikających z działalności bobrów.
Wnioski. Dzięki budowanym tamom bóbr jest w stanie zmagazynować kilka milionów metrów sześciennych wody w ekosystemach, w których funkcjonuje. Zwierzę jest dużo skuteczniejsze w retencjonowaniu wody niż wszystkie krajowe programy retencji wody. Ilość wody zgromadzonej w stawie bobrowym jest wypadkową rozmiarów zapór i lokalnej geomorfologii terenu, zwłaszcza profilu i nachylenia przekroju doliny. Bóbr
wpływa niemalże na wszystkie składniki ekosystemów zarówno abiotycznych, jak i biotycznych. Pozytywne zmiany przyrodnicze wynikające z działalności bobrów nie zawsze pokrywają się z oczekiwaniami rolników czy leśników. Jedną z najbardziej efektywnych metod zapobiegania ich szkodom są przesiedlenia całych rodzin za pomocą pułapek żywiołowych.