Acta Scientiarum Polonorum
Silvarum Colendarum Ratio et Industria Lignaria

Wstęp. Czeremcha amerykańska jest jednym z gatunków roślin inwazyjnych w polskich lasach. Większość badań opublikowanych do tej pory skupia się w znacznej mierze na zwalczaniu czeremchy amerykańskiej metodami mechanicznymi, co w większości przypadków bywa zarówno czaso-, jak i pracochłonne. Próby ograniczenia występowania czeremchy amerykańskiej metodami biologicznymi są bardzo nieliczne.

Cel badań. Celem pracy było porównanie zdolności rozkładu drewna czeremchy amerykańskiej przez gatunki grzybów nadrewnowych, które potencjalnie łatwo rozkładają drewno drzew liściastych, takich jak chrząstkoskórnik purpurowy, huba siarkowa, opieńka ciemna, polówka wiązkowa, żagwica listkowata. Jako miarę zdolności do rozkładu drewna przyjęto ubytek suchej masy po trzymiesięcznym teście rozkładu.

Materiał i metody. Do przeprowadzenia badań nad rozkładem drewna czeremchy amerykańskiej wybrano następujące gatunki grzybów: chrząstkoskórnika purpurowego (Cp), hubę siarkową (Ls), opieńkę ciemną (Ao), polówkę wiązkową (Gf) oraz żagwicę listkowatą (Ae). Badanie rozkładu drewna zostało wykonane zgodnie z normą PN-EN 350-1:2000 i EN-113:1996. Wysuszone próby drewna o wymiarach 5,0 × 2,5 × 1,5 cm były ważone na wadze laboratoryjnej z dokładnością do 0,01 g. Do sterylnych kolb Kollego z 2-procentową pożywką maltozową wyszczepiano grzybnię wybranych grzybów. W ten sposób przygotowano po 14 kolb z danym gatunkiem grzyba. Po 7 dniach na wyrosłą grzybnię wkładano po 5 prób drewna. Po 3 miesiącach inkubacji próby były oczyszczone z zewnętrznej grzybni powietrznej oraz ponownie suszone oraz ważone do stałej suchej masy. Zebrany materiał poddano analizie statystycznej.

Wyniki i konkluzje. W przypadku izolatu Gf masa próbek zmniejszyła się średnio o 10%. Wysoka wartość współczynnika zmienności (93%) oznacza duże zróżnicowanie tej cechy i świadczy o niejednorodności próbek drewna użytego w doświadczeniu. Badany rozkład charakteryzowała umiarkowana asymetria prawostronna. W przypadku izolatu Ls masa próbek zmniejszyła się średnio o 12%. Badana zbiorowość statystyczna wykazywała również silne zróżnicowanie (46%). Analizowany rozkład charakteryzowała umiarkowana asymetria lewostronna. W przypadku izolatu Cp masa próbek zmniejszyła się średnio o 9%. Badana zbiorowość statystyczna wykazywała zróżnicowanie umiarkowane (33%). Badany rozkład charakteryzowała umiarkowana asymetria lewostronna. W przypadku izolatu Ae masa próbek zmniejszyła się średnio o 9%. Badana zbiorowość statystyczna wykazywała zróżnicowanie silne (50%). Badany rozkład był symetryczny. W przypadku izolatu Ao masa próbek zmniejszyła się średnio o 7%. Badana zbiorowość statystyczna wykazywała zróżnicowanie silne (71%). Badany rozkład był symetryczny. Doświadczenie wykazało, że użyte gatunki grzybów są zdolne rozkładać drewno czeremchy amerykańskiej. Najmniejszy ubytek masy był efektem zastosowania izolatu opieńki, a największy izolatu huby siarkowej. Najmniejsze zróżnicowanie wykazały próbki drewna rozkładane przez izolat Cp. Uzyskane w prezentowanych badaniach wyniki wskazują na L. sulphureus jako grzyba, który najszybciej rozkłada drewno czeremchy, jednak jego patogeniczność wobec innych gatunków drzew uniemożliwia jego stosowanie jako biopreparatu w naturze. Wszystkie testowane gatunki grzybów prócz C. purpureum rozkładały drewno bardzo nierównomiernie, wątpliwe jest więc wykorzystanie tych grzybów w preparatach do rozkładu drewna pniaków czeremchy.