Acta Scientiarum Polonorum
Silvarum Colendarum Ratio et Industria Lignaria

streszczenie: Obserwacje prowadzono w latach 2002, 2003 i 2004 w litych drzewostanach sosnowych w wieku od 41 do 80 lat, w których założono łącznie osiem par powierzchni próbnych, po jednej z III i IV klasy wieku. Powierzchnię tworzyło zawsze 25 drzew wybranych z drzewostanu głównego, dla których oceniano defoliację oraz trzy cechy koron: stan aparatu asymilacyjnego (cecha A), przyrost wysokości (cecha B) i żywotność pędów (cecha C). Zebrane dane pogrupowano dla każdej z powierzchni i klas wieku, a następnie obliczono dla nich podstawowe statystyki opisowe defoliacji. Porównano różnice pomiędzy przeciętnymi defoliacjami i punktami oceny kompleksowej za pomocą błędu standardowego różnicy dwóch średnich (dla P = 0,95). Analiza dotyczyła każdej z powierzchni i ogółem danej klasy wieku w trzech okresach badawczych (lata 2002-2003, 2003-2004 i 2002-2004) oraz par powierzchni i klas wieku w kolejnych trzech latach obserwacji (2002, 2003 i 2004). Stwierdzono, że w Nadleśnictwie Lubin w latach 2002-2004 stan drzew sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) na poszczególnych powierzchniach, wyrażony średnią defoliacją i oceną kompleksową ich koron, był dynamiczny i ulegał statystycznie istotnym zmianom (tab. 3 i 7). Średnia defoliacja koron drzew drzewostanów młodszych była mniejsza w kolejnych trzech latach obserwacji od średniej defoliacji koron drzewostanów starszych, jednak tylko w 50% przypadków była to różnica statystycznie istotna (tab. 4). Średnia liczba punktów oceny kompleksowej w kolejnych trzech latach obserwacji była niższa w 62,5% dla drzewostanów III klasy wieku i w każdym z przypadków była to różnica statystycznie istotna (tab. 8). Uzyskane wyniki potwierdzają, że ocena uszkodzeń drzewostanów sosnowych w toku prac urządzeniowych powinna być wykonywana częściej niż co 10 lat.